Obserwując przyrodę możemy zauważyć, że podlega ona ciągłym zmianom. Najłatwiej jest nam to zaobserwować w najbliższym, dobrze nam znanym otoczeniu. Tym zmianom podlegają wszystkie organizmy żywe, a także człowiek. Proces ten nosi nazwę ewolucji, a uczestniczące w nim organizmy przystosowują się do życia w danych warunkach temperatury, dostępu do wody, nasłonecznienia, itp. W zbiorniku wodnym panują inne warunki do życia niż na lądzie, a więc istoty żywe, aby opanować to środowisko, musiały wykształcić sposób zachowania się i budowy ciała pozwalający im opanować tę przestrzeń życiową.
Wśród roślin spotkacie takie, które od początku swojego istnienia na Ziemi zamieszkują środowisko wodne. Drugą grupę stanowią rośliny, które na przestrzeni lat „wyszły” na ląd, a następnie „powróciły” do życia w wodzie. Ze względu na stopień tolerancji ilości wody w środowisku dzielą się na:
- hydrofity -rośliny wodne, np. strzałka wodna, rzęsa wodna
- higrofity – rośliny wilgociolubne, np. kaczeniec, szczawik zajęczy
- mezofity – rośliny o przeciętnych wymaganiach, większość gatunków
- kserofity – rośliny żyjące w suchych środowiskach, np. kaktus, aloes
Rośliny pierwotnie wodne
Do tej grupy roślin zaliczamy te gatunki, które bardzo dobrze zadomowiły się w wodzie zarówno słodkiej jak i słonej. Należą do nich zielenice i krasnorosty. Nazwy tych roślin pochodzą od obecności w ich komórkach barwników: zielonego chlorofilu i czerwonej fikoerytryny. Są bardzo zróżnicowaną grupą roślin, ponieważ znane są formy jednokomórkowe (pierwotek), kolonijne (skrętnica) i plechowate (ulwa morska). Pospolitym krasnorostem występującym w naszym Bałtyku jest widlik.
Rośliny wtórnie wodne
Te rośliny w toku ewolucji „wędrowały” od zbiorników wodnych, potem „wyszły” na ląd i z powrotem powróciły do życia w wodzie. W swojej budowie i funkcjonowaniu wykazują szereg przystosowań do życia w wodzie. U hydrofitów zanurzonych całkowicie w wodzie system korzeniowy uległ całkowitej redukcji, np. u rogatka. Jego zadanie wykonują tzw. ryzoidy, cienkie wyrostki przymocowujące roślinę do dna zbiornika. Nie pełnią one, jak korzenie funkcji przewodzącej, ale stały dostęp do wody zapewnia roślinie odpowiednie warunki. Aby zmniejszyć opór wody rogatek wykształcił liście podzielone na wąskie paski pokryte cienką skórką. Liście te są całkowicie pozbawione aparatów szparkowych, ponieważ te rośliny oddychają tlenem rozpuszczonym w wodzie, a proces transpiracji (wyparowywanie wody) u nich nie zachodzi. Przed wytworzeniem owoców roślina jest zapylana w wodzie (hydrogamia), wtedy to pyłek męski przepływa do kwiatu żeńskiego, co zapoczątkowuje rozwój młodego pokolenia.
