Aspekt ekologii i ochrona wód

Biebrza_2Obecnie bardzo modne stało się słowo ekologia. Można powiedzieć, że bycie ekologicznym stało się swego rodzaju sposobem na zaistnienie w danym środowisku społecznym, a szczególnie w mediach. Ekologia to jednak nie sposób na życie u boku śmietanki towarzyskiej, ekologia to przede wszystkim nauka biologiczna badająca wzajemne stosunki między organizmami lub zespołami organizmów a otaczającym je środowiskiem. Zajmuje się ekosystemami, ich wewnętrzną strukturą, funkcjonowaniem i ewolucją, tj. bada miejsce zamieszkania i przystosowanie się organizmu do przyrodniczego środowiska.

Ekologia tworzy teoretyczne podstawy nauki o kształtowaniu środowiska przyrodniczego. Przedmiotem ekologii jest także wpływ działalności człowieka na środowisko, poszukiwanie metod zapobiegania dewastacji środowiska, tzn. obejmuje również zagadnienia ochrony środowiska. Istnieje wiele działów ekologii, które zajmują się szczegółowo różnymi zagadnieniami, np. autekologia (badająca związki organizmu ze środowiskiem, tzw. ekologia organizmów), synekologia (ekologia ekosystemów, zespołów, populacji), sozologia (zajmuje się podstawami ochrony przyrody i jej zasobów oraz zapewnieniem trwałości ich użytkowania). Nas oczywiście najbardziej będzie interesowała sozologia, a szczególnie ta jej dziedzina, która zajmuje się ochroną wody.

Oprócz tak prostych czynności jak niezaśmiecanie przez nas samych zbiorników wodnych, ochrona wód polega przede wszystkim na rozwiązaniach technicznych, takich jak: stosowanie bezściekowych technologii w produkcji przemysłowej; napowietrzanie wód stojących, czyli wtłaczania pęcherzyków powietrza w przydenną strefę zbiornika lub intensywnego mieszania powierzchni cieczy z wyrzucaniem kropelek ponad powierzchnię, zamykanie obiegów wodnych w cyklach produkcyjnych i odzysk wody ze ścieków, utylizacja wód kopalnianych oraz powtórne wtłaczanie tych wód do górotworu, zabezpieczanie hałd i wysypisk, aby trujące substancje nie dostały się do wód gruntowych, oczyszczanie ścieków i unieszkodliwianie osadów ściekowych.

Mimo dobrze rozwiniętej techniki, rozpoczęte zostały poszukiwania innej drogi, dzięki której można byłoby przyczynić się do oczyszczania środowiska wodnego. W Szwecji, Danii, Holandii, Niemczech, a nawet już w Polsce wykorzystuje się możliwości, jakie daje nam otaczająca nas przyroda, a konkretnie system korzeniowy roślin wodnych, których korzenie zaopatrywane są w tlen. W tym celu doskonale spisuje się trzcina, zdolna rozprzestrzenić system korzeniowy nawet do 1,5 m. Dzieje się tak za sprawą mikroorganizmów goszczących w tych właśnie systemach korzeniowych. Zagęszczenie bakterii wynosi tutaj około 10 – 1000 miliardów na gram gleby, co możemy porównać z zagęszczeniem mikroorganizmów w złożach czynnych biologicznych oczyszczalni ścieków. Panują tu beztlenowe warunki, które odpowiadają stałemu nasyceniu gruntu ściekami, a dzięki temu w strefie korzeni substancja organiczna jest rozkładana przez mikroorganizmy.

Ogromne znaczenie dla ochrony wód mają również działania ograniczające zanieczyszczenia gleby, przez którą dostają się one m.in. do wód gruntowych. Dlatego też należy przeciwdziałać erozji i spływowi powierzchniowemu z gruntów użytkowanych rolniczo. Dlatego też trzeba dbać o to, aby gleba była mocno pokryta roślinnością, która powstrzymuje spływy powierzchniowe. Musimy też nauczyć się odpowiednio stosować chemiczne środki ochrony roślin oraz nawozy mineralne i organiczne, których znaczna część wprowadzana do gleby ulega bezproduktywnemu wypłukaniu, przyczyniając się do eutrofizacji (wzrost żyzności) wód. Prowadzi to do zachwiania równowagi ekologicznej, bujnego wzrostu danej roślinności wodnej, zbyt intensywnej aktywności drobnoustrojów zużywających duże ilości tlenu. Należy również ograniczyć lub wyeliminować opad substancji szkodliwych takich jak: metale ciężkie, pierwiastki radioaktywne, popioły, kwasy (np. H2SO4), gazy trujące, które dostają się do za atmosfery, a łącząc się np. z opadami deszczu lub śniegu trafiają do rzek i wód gruntowych.

10 Oczyszczalnia z lotu ptakaOchrona wód przed zanieczyszczeniem jest działalnością kosztowną, ale konieczną. Najskuteczniejszą i hamującą największą ilość dostających się do wody zanieczyszczeń formą ochrony wód powierzchniowych przed zanieczyszczeniem jest oczyszczanie ścieków. W naszym sądeckim regionie o jakość wody dbają Sądeckie Wodociągi. To dzięki ich działalności w naszych kranach płynie czysta woda. Oprócz uzdatniania wody Wodociągi mają piecze właśnie nad oczyszczalnią ścieków, która znajduje się w Wielogłowach.  Oczyszczalnia ta oczyszcza ścieki pochodzące z całego miasta Nowego Sącza oraz okolicznych gmin takich jak Nawojowa i Kamionka Wielka. W przeciągu zaledwie jednej doby dopływa tutaj około 25 milionów litrów ścieków.