Ekologia to nauka biologiczna badająca wzajemne stosunki między organizmami lub zespołami organizmów a otaczającym je środowiskiem. Zajmuje się ekosystemami, ich wewnętrzną strukturą, funkcjonowaniem i ewolucją, tj. bada miejsce zamieszkania i przystosowanie się organizmu do przyrodniczego środowiska.
Przedmiotem badań ekologii jest także wpływ działalności człowieka na środowisko oraz poszukiwanie metod zapobiegania dewastacji środowiska.
Istnieje wiele działów ekologii, które zajmują się szczegółowo różnymi zagadnieniami, np. autekologia (badająca związki organizmu ze środowiskiem, tzw. ekologia organizmów), synekologia (ekologia ekosystemów, zespołów, populacji), sozologia (zajmuje się podstawami ochrony przyrody i jej zasobów oraz zapewnieniem trwałości ich użytkowania). Nas oczywiście najbardziej będzie interesowała sozologia, a szczególnie ta jej dziedzina, która zajmuje się ochroną wody.
Ochrona wód to przede wszystkim stosowanie rozwiązań technicznych, takich jak: bezściekowe technologie w produkcji przemysłowej; napowietrzanie wód stojących, czyli wtłaczanie pęcherzyków powietrza w przydenną strefę zbiornika lub intensywnego mieszania powierzchni cieczy z wyrzucaniem kropelek ponad powierzchnię, zamykanie obiegów wodnych w cyklach produkcyjnych i odzysk wody ze ścieków, utylizacja wód kopalnianych oraz powtórne wtłaczanie tych wód do górotworu, zabezpieczanie hałd i wysypisk, aby trujące substancje nie dostały się do wód gruntowych, oczyszczanie ścieków i unieszkodliwianie osadów ściekowych.
Ogromne znaczenie dla ochrony wód mają również działania ograniczające zanieczyszczenia gleby, przez którą dostają się one m.in. do wód gruntowych. Dlatego też należy przeciwdziałać erozji i spływowi powierzchniowemu z gruntów użytkowanych rolniczo oraz dbać o to, aby gleba była mocno pokryta roślinnością, która powstrzymuje spływy powierzchniowe. Konieczne jest umiejętne stosowanie chemicznych środków ochrony roślin oraz nawozów mineralnych i organicznych, których znaczna część wprowadzana do gleby ulega bezproduktywnemu wypłukaniu, przyczyniając się do eutrofizacji (wzrost żyzności) wód. Prowadzi to do zachwiania równowagi ekologicznej, bujnego wzrostu danej roślinności wodnej i wzrostu aktywności drobnoustrojów zużywających duże ilości tlenu. Należy również ograniczyć ilość substancji szkodliwych takich jak: metale ciężkie, pierwiastki radioaktywne, popioły, kwasy (np. H2SO4), gazy trujące, które dostają się do za atmosfery, a łącząc się z opadami deszczu lub śniegu trafiają do rzek i wód gruntowych.
Ochrona wód przed zanieczyszczeniem jest działalnością kosztowną, ale konieczną. Najskuteczniejszą i hamującą największą ilość dostających się do wody zanieczyszczeń formą ochrony wód powierzchniowych przed zanieczyszczeniem jest oczyszczanie ścieków. W regionie sądeckim o jakość wody dbają Sądeckie Wodociągi. Oprócz uzdatniania wody mają pieczę nad oczyszczalnią ścieków, która odbiera ścieki pochodzące z miast Nowego Sącza i Starego Sącza oraz z terenu gmin Kamionka Wielka i Nawojowa.
